Galeria Sztuki SZOKART

Adres: Plac Cyryla Ratajskiego 1, Poznań
Godziny otwarcia: 17:00-22:00
Wstęp bezpłatny

Artysta: Henryk Cześnik
Kurator: Ryszard Łazorczyk

Choć na wystawę Henryka Cześnika w galerii SZOKART składają się wyłącznie najnowsze dzieła artysty powstałe w latach 2023–2025, pozwala ona poznać twórczość malarza niejako w pigułce. Znajdziemy tu bowiem prace wykonane w charakterystycznej dla niego ekspresyjno-groteskowej manierze, której pozostaje wierny od lat. Komponuje je na różnych podłożach, zarówno typowo malarskich, jak płótno, deska, karton czy papier, ale także nietradycyjnych: prześcieradłach i znakach drogowych – zazwyczaj zużytych i zdezelowanych. Dzieła te ukazują całe spektrum motywów ustawicznie powracających na płótnach Cześnika na przestrzeni dekad: od scen zainspirowanych wydarzeniami z życia codziennego, przez tropy literackie, aż po wzorce ikonograficzne zakorzenione w historii sztuki, a zredagowane przez malarza na nowo pod dyktando własnej wrażliwości.

Twórczość Cześnika wyraża aprobatę dla prozy codzienności, a także postawę antyestetyczną, każąc pochylić się m.in. nad kwestiami takimi jak brzydota, choroba, kalectwo, przemijanie, oraz tym, jak Tanatos idzie ramię w ramię z Erosem. Rzeczywistość przedstawiona w jego obrazach to świat dziwaczny, karykaturalny, absurdalny, podobnie jak zaludniające go postaci – istoty tragiczno-komiczne, zdeformowane, choć czasami niepozbawione nuty powabu. Swoje groteskowe wizje artysta buduje zderzając skrajne porządki sacrum i profanum, ukazując postaci à rebours, a nierzadko także balansując na granicy światoburstwa. Kreuje formy ekspresyjne, stojące w kontrze do tradycyjnej definicji „piękna”. Chwali w ten sposób niedoskonałość świata, który akceptuje z całym dobrodziejstwem inwentarza, w tym: wszelkimi ludzkimi ułomnościami, śmiesznościami, słabościami. Ironia, żart i kpina, jakimi operuje w swoich kompozycjach, pozwalają skrócić dystans między dziełem a odbiorcą oraz rozładować napięcie towarzyszące trudnym tematom związanym z kwestiami granicznymi czy wręcz ostatecznymi. Wiele elementów obrazów Cześnika ma bowiem znaczenie wanitatywne, sygnalizując ulotność ludzkiej egzystencji. Jednym ze „znaków szczególnych” jego prac są również krótkie hasła czy teksty – celowo trudno czytelne. Owa umyślna niezgrabność napisów, a także stosowanie techniki „bazgrołów” oraz akcentowanie niczym nieskrępowanej, niemal dziecięcej swobody w użyciu malarskich narzędzi, wpływają na budowanie wrażenia prostoty i bezpośredniości przekazu.